Odporność organizmu i sposoby jego wzmacniania!

 

 Odpornością - określamy złożony mechanizm obronny naszego organizmu. Odpowiada za niego układ immunologiczny. Bez niego nie przetrwalibyśmy ani w chwili w świecie pełnym szkodliwych drobnoustrojów i substancji, tj. wirusy, bakterie, grzyby, toksyny.

Rolą układu odpornościowego, w skład którego wchodzą współpracujące ze sobą organy tj.: grasica, śledziona, węzły chłonne, migdałki, szpik kostny i krwinki białe, jest walka z czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi.

Odporność dzieli się na - wrodzoną oraz nabytą:

Przychodząc na świat posiadamy tzw. odporność wrodzoną - nieswoistą, która zmienia się wraz ze wzrostem organizmu. Kolejnym etapem jest uzyskanie tzw. odporności nabytej – swoistej. Zdobywamy ją w sposób naturalny – dzięki przebytym chorobom i mleku matki, oraz sztuczny – za pomocą szczepień. Odporność nabytą możemy stale wzmacniać dzięki aktywnej trosce o swoje zdrowie.

Podstawą jest zrozumienie, że układ odpornościowy to niezwykle złożona struktura i nie ma jednej  skutecznej metody, by o niego zadbać. To całokształt naszych zabiegów i wysiłków sprawia, że zwiększamy poziom odporności na wirusy i wszelkiego rodzaju drobnoustroje. Naturalną odporność organizmu możemy wspierać i przygotowywać do walki z rozmaitymi ciałami obcymi.

Pierwszą linię obrony organizmu stanowią trzy bariery tj. :

• mechaniczna - skóra, rzęsy, włosy w nosie, łzy,
• chemiczna  - niskie pH skóry, bakteriobójcze substancje w wydzielinach i tkankach ciała,
• biologiczna  - flory bakteryjne w układzie moczowym i płciowym.

W przypadku, gdy owe bariery zawiodą, układ odpornościowy zaczyna produkować zwiększone ilości leukocytów.

 

Czynniki wpływające na osłabienie bariery ochronnej organizmu to:

• prowadzenie siedzącego trybu życia, małej aktywności fizycznej,
• nadmierna dezynfekcja i sterylizacja otoczenia, np. w domu,
• stres,
• zła jakość powietrza, wdychanie spalin czy dymu z papierosów, częste przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach,
• dieta uboga w owoce, warzywa, witaminy i minerały,
• stosowanie zbyt dużej ilości leków, zwłaszcza antybiotyków w przypadku chorób, które można wyleczyć innymi środkami.

Z wiekiem bowiem odporność maleje. W grupie osób najbardziej podatnych na choroby są zarówno małe dzieci jak i osoby starsze. To właśnie oni powinni zostać objęci szczególną troską, zwłaszcza w okresie jesiennym i zimowym, kiedy to pogoda sprzyja różnym infekcjom. W tym właśnie czasie powinniśmy szczególnie zatroszczyć się o kondycję poszczególnych narządów odpowiedzialnych za dobre zdrowie i samopoczucie! Ważne jest jednak, abyśmy nie zapominali o wpieraniu własnej odporności, także w innych okresach roku zarazem!

,,Zadbajmy zatem jako rodzice o dobre nawyki żywieniowe swoich dzieci już od pierwszych miesięcy życia i zaszczepmy w nich sympatię do podejmowania wszelkiej aktywności ruchowej, aby tym samym podnieść naturalna barierę obronną ich organizmu”!

Układ odpornościowy zmienia się przez całe życie. Oznacza to, że zależy nie tylko od genów, ale także od stylu życia jaki prowadzimy na co dzień.

Istotne jest dobrze wsłuchać się w potrzeby swojego organizmu i nie lekceważyć symptomów, które wzbudzają Nasz niepokój. Troska o bardziej higieniczny i aktywny tryb życia oraz zmiany codziennych nawyków mogą z pewnością pomóc Naszej odporności w walce z czynnikami chorobotwórczymi. Dotyczy to osób w każdym przedziale wiekowym - zarówno przedszkolaków, osób dojrzałych i starszych.

Zdrowe nawyki, które warto wprowadzić w celu wzmocnienia  funkcji ochronnej  organizmu:

1. Zadbaj o swoją dietę. Ważnym czynnikiem, który ma wpływ na odporność organizmu jest zbilansowana dieta. Sięgaj nie tylko po probiotyki i prebiotyki, ale także po błonnik i białko. Podstawą powinna być woda, którą intensywnie trzeba nawadniać organizm. W naszej diecie nie może również zabraknąć zdrowych kwasów tłuszczowych oraz świeżych warzyw i owoców, będących doskonałym źródłem cennych składników odżywczych. Na odporność wpływa m.in. kwas foliowy, cynk, selen czy żelazo. Cenne witaminy, które usprawniają pracę układu immunologicznego, to m.in. A, B6, B12, witamina C i D3. Negatywnie na odporność działa nikotyna, a także nadmierne spożywanie alkoholu czy słodyczy (uważać należy na cukier, ponieważ w nadmiarze przeszkadza on białym krwinkom wykonywać swoją  jakże wartościową pracę).

2.  Zadbaj o aktywność fizyczna. Codzienna dawka ruchu na świeżym powietrzu to naturalny dla organizmu sposób wzmacniania odporności. Ważniejsza od stopnia wysiłku jest jego regularność – nawet przejście pieszo kilku przystanków każdego dnia pomoże zarówno zdobyć kondycję, jak i wzmocnić układ odpornościowy człowieka. Warto jest tutaj posłużyć się wzorem: 3x30x130 , który należy tłumaczyć w sposób następujący – co najmniej 3  razy  w  tygodniu  poświęcaj  30 minut  na  ruch  oraz przy wartości tętna = 130 uderzeń na minutę.  Regularne  spacery,  rekreacyjne  pływanie,  slow jogging  czy jazda na rowerze wzmocnią  odporność  i  sprawią,  że  rzadziej  będziesz  chorować  na  dolegliwości  górnego odcinka układu oddechowego. Niewskazany jest jedynie wysiłek ekstremalny, który chwilowo może obniżać poziom odporności.

3. Zacznij się wysypiać. Wykazano, że brak snu powoduje przyrost masy ciała, prowadzi do osłabienia układu odpornościowego i zwiększa produkcję kortyzolu, hormonu, który wyzwala stres. Niedobór snu sprawia, że szybciej łapiemy infekcje i wirusy, ponieważ nie ma on czasu na regenerację. 7-8 godzin nieprzerywanego snu na dobę /w warunkach optymalnych - tj. 19°C, w pomieszczeniu wyciszonym i zaciemnionym/ z pewnością może przyczynić do pełnej regeneracji organizmu i utrzymać nas w dobrej formie psychofizycznej.

4. Uważaj, czego dotykasz. W przestrzeni publicznej nieustannie dotykamy różnych, ogólnodostępnych powierzchni – klamek, balustrad, umywalek, blatów, krzeseł. Aż roi się na nich od bakterii. Starajmy się działać prewencyjnie i unikając niepotrzebnego dotykania różnych powierzchni, a także regularne mycie rąk w ciągu dnia zmniejsza ryzyko infekcji.  Pamiętajmy, że lepiej zapobiegać niż leczyć i  zakrywajmy usta chusteczką podczas kaszlu lub kichania, a najlepiej kiedy coś nas „dopadnie” pozostańmy w domu.

5. Ogranicz dotykanie twarzy. Większość zarazków dostaje się do naszego organizmu przez usta, oczy i nos. Unikanie pocierania twarzy w ciągu dnia jest prostym i skutecznym sposobem na uniknięcie niepotrzebnej infekcji. Szczególnego znaczenia nabiera to w  obecnej sytuacji, walki z tak nieprzewidywalnym przeciwnikiem jakim jest - ,,Koronawirus”.

6. Wybierz się na masaż. Nie tylko odprężysz się i ukoisz obolałe i spięte mięśnie, ale też zadbasz o swój układ odpornościowy. Krążenie krwi i limfy poprawi się, a komórki będą odżywione dodatkowym tlenem i krwią, co tylko może wzmocnić układ odpornościowy.

7. Wyjdź na dwór i hartuj organizm. Wiele osób unika aktywności na świeżym powietrzu w okresach zimowych, ponieważ boją się mroźnego powietrza. To jest jednak doskonały sposób zarówno na wzmocnienie odporności jak i dotlenienie organizmu. Ciągłe przebywanie w ciepłej temperaturze sprawia, że organizm nie uodparnia się na czynniki zewnętrzne. Zalecane jest spanie w chłodnym pomieszczeniu, zażywanie zimnych pryszniców i spacery niezależnie od pogody. Tego rodzaju praktyki długofalowo bardzo pozytywnie wpływają  na naszą odporność.

8. Nie idź do pracy, gdy źle się czujesz. Kiedy zauważysz u siebie pierwsze objawy infekcji, zostań w domu, wygrzej się w łóżku i sięgnij po stare, babcine metody leczenia przeziębienia. Wyjście do pracy /szkoły/,  tylko pogorszy twój stan i sprawi, że choroba rozwinie się na dobre.

9. Znajdź czas na odpoczynek i relaks. Stres jest cichym zabójcą. Osłabia organizm i jego zdolność do regeneracji i walki z chorobotwórczymi drobnoustrojami. Jeśli chcesz cieszyć się dobrym zdrowiem, musisz znaleźć czas na odpoczynek, zarówno fizyczny jak i psychiczny. Ponadto należy codziennie poświęcić trochę czasu na relaks, odprężenie  i wyciszenie. Ogromną moc ma też  śmiech. Głośny, serdeczny, angażujący całe ciało, który powoduje  wzrost  ilości  przeciwciał  oraz  wpływa  na  obniżenie  poziomu  stresu.

10. Myśl  pozytywnie i  miej  dystans  do życia.  Pamiętajmy,  że  nasz  sposób  myślenia  i  emocje  również  mają  znaczenie  w  kształtowaniu samopoczucia  i  przekładają  się  na  stan  naszego zdrowia.  Praktykujmy  pozytywne  podejście  do  życia,  bądźmy  dla  siebie  wyrozumiali  we wprowadzaniu  nawyków prozdrowotnych.  Cieszmy  się  z  każdej   małej   nawet  zmiany, gdyż to  jest  proces, który w  perspektywie  czasu  może przynieść tylko same korzyści dla zdrowia.

,,Kluczem do wzmacniania odporności jest po prostu zdrowy styl życia, a szczególnie zdrowy, zbilansowany sposób żywienia”!

 Paweł Kurnik